ماموگرافی

ماموگرافی چیست و به چه دردی می خورد؟
به‌دلیل کاهش سن ابتلا به سرطان سینه درکشور، انجام ماموگرافی برای همه زنان 35 سال به بالا، به‌خصوص افرادی که سابقه بیماری‌های‌سینه درخانواده دارند، ضروری استماموگرافی ابزاری برای بررسی سرطان ‌سینه در زنانی است که هیچ علائمی ندارند و همچنین در زنانی که علائمی همچون توده، درد یا ترشح از نوک پستان را دارند.در بسیاری از کشورها، ماموگرافی به‌عنوان روش غربالگری و بیماریابی روی کلیه زنان سالم اجرا می‌شود. تلاش پزشکان این است که با دست یافتن به آمار صحیح برای تخمین میزان و سن شیوع سرطان سینه در ایران، ‌بیماری‌های بدخیم سینه را در مراحل اولیه و قابل علاج شناسایی کنیم.
بهترین زمان جهت انجام ماموگرافی :
اگر خانمی هیچ عامل خطری برای سرطان سینه نداشته باشد بایستی نخستین ماموگرافی را در سن 35 سالگی انجام داده و از سن 40 الی 50 سالگی هر یک تا 3سال یک بار ماموگرافی انجام دهد و از سن 50 سال به بالا هم سالانه یک ماموگرافی توصیه می‌شود.‏ بهترین زمان انجام ماموگرافی، یک هفته بعد از دوره ماهانه است قبل از انجام ماموگرافی توصیه شده است تا علائم جدید یا مشکلات داخل ‌سینه خود را با پزشک در میان بگذارید.
علاوه براین، پزشک خود را از هرگونه جراحی پیشین، مصرف هورمون و سابقه فامیلی یا شخصی در سرطان ‌سینه آگاه‌سازید.درصورت حساس‌شدن ‌سینه‌ها در دوران ماهانه، برنامه انجام ماموگرافی را یک هفته قبل از دوره ماهانه خود قرار ندهید. بهترین زمان برای انجام ماموگرافی یک هفته بعد از دوره ماهانه است. همیشه دکتر یا تکنولوژیست خود را قبل از انجام آزمون، از احتمال بارداری خود آگاه‌سازید.
انجام آزمایش ماموگرافی در 35‌تا 40 ‌سالگی یک بار کافی است و پس از 40 تا 50 سالگی می‌‌توان هر 2 تا 4 سال یک بار این آزمایش را انجام داد. انجام ماموگرافی در سنین 50 به بالا در این سنین ماموگرافی با توجه به شرایط و جمعیت‌‌های مختلف یک تا 2سال یک بار صورت می‌گیرد.برخی از متخصصان معتقدند که آزمایش ماموگرافی در همه زنان نباید صورت بگیرد و فقط زنان مشکوک به بیماری‌‌های صعب‌العلاج باید ماموگرافی شوند .
اما از سوی دیگر، گروهی نیز برضد‌این قانون فعالیت می‌‌کنند و اعتقاد دارند با این قانون، سرطان سینه در مراحل پیشرفته‌ تری کشف خواهد شد، در نتیجه درمان نیز مشکل ترخواهد بود.در سنین پایین‌تر از 35 سالگی تقسیمات سلولی بیشتری انجام می‌شود. این عضو هیات علمی دانشگاه می‌‌گوید: در این دوره ممکن است اشعه ‌ایکس بر میزان تقسیمات سلولی بیفزاید و رشد آنها را بیشتر کند که البته این موضوع نیز به اثبات نرسیده است. 
تحقیقات پزشکان نشان می‌دهد در سنین پایین‌تر از 35 سال سرطان سینه شایع نیست ولی نباید فراموش کرد که معاینات باید از 25 سالگی شروع شود.امروزه از روش MRM استفاده می‌شود و توده‌ها با کشیدن منحنی تشخیص داده می‌شوند که خوش خیم هستند یا بدخیم ولی تاکنون هیچ روشی نتوانسته است جایگزین ماموگرافی شود.مشاهده در آینه یکی از مهم‌ترین بخش‌های معاینه است، چرا که فرد می‌تواند با مشاهده در آینه غیرقرینگی، تفاوت نسبت به ماه‌های گذشته،قرمزی و احساس توده را تشخیص دهد و درصورتی که توسط پزشک مشکوک به‌نظر‌ آید به وسیله سرنگ (درصورت مایع بودن محتویات) کشیده و به پاتولوژی فرستاده می‌شود ولی اگر توده‌ای باشد، با سوزن‌‌های ضخیم نمونه‌گیری انجام می‌شود.تومورهای سینه از نوع بدخیم آن درد ندارند، مگر در مواقعی که چسبندگی پیدا کنند و اعصاب آن ناحیه را تحت کنترل قرار دهند خوشبختانه بیشتر زنانی که از درد سینه رنج می‌برند دچار مشکلات خوش ‌خیم هستند که شایع‌‌ترین آن فیبروسیستیک است که در نژاد ایرانیان بسیار زیاد به چشم می‌خورد که پس از کشیده شدن این مایع از نسج، اگر غذاهای کم چرب، کم ادویه و مواد کافئینی کمتر مصرف شود، از شدت درد کاسته می‌شود که البته مصرف ویتامین‌های E و ب‌ کمپلکس نیز تاثیر بسزایی در این خصوص دارد ولی نباید کاهش وزن به‌منظور بهبود را فراموش کرد.
ماموگرافی هنوز مفید است
با وجود مشکلاتی که ماموگرافی در تشخیص درست سرطان پستان دارد، هنوز بهترین ابزار برای تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه آن است. کیفیت ماموگرافی هایی که امروزه گرفته می شوند، به طور قابل توجهی بهبود پیدا کرده اند و میزان اشعه ای که برای گرفتن آنها به کار می رود کاهش یافته است. انجام ماموگرافی های منظم از زنان توانسته از مرگ های ناشی از سرطان های پستان در بسیاری از کشورها بکاهد.

ماموگرافی چه چیزی را نشان می دهد؟
در ماموگرافی، چربی به رنگ خاکستری دیده می شود، بافت پستانی که متراکم تر است، سفید به نظر می رسد. ذرات ریز کلسیمی و وتوده های خوش خیم یا غیرسرطانی و نیز توده های بدخیم یا سرطانی نیز سفید دیده می شوند.ناهنجاری ها در ماموگرافی های زنان سالمندتر و بعد از سن یائسگی را آسان تر می توان تشخیص داد زیرا پستان های آنها عمدتا از چربی تشکیل شده است، در نتیجه یک توده خوش خیم یا بدخیم که سفید رنگ است را در زمینه خاکستری مربوط به بافت چربی، به راحتی می توان شناسایی کرد.برای داوری در این مورد که توده کشف شده بدخیم است یا نه، متخصص رادیولوژی ظاهر آن را بررسی می کند. برای مثال اگر ذرات ریز کلسیمی در سراسر پستان مشاهده شوند، احتمال بیشتری دارد که خوش خیم باشند در حالی که ذرات کلسیمی که ریز و در یک جا متمرکز هستند، با احتمال بیشتری ممکن است سرطانی باشند. کیست های خوش خیم معمولا گرد و با دیواره های صاف هستند، در حالی که تومورهای سرطانی لبه های دندانه دار دارند. متخصصان رادیولوژی اغلب از سونوگرافی برای تشخیص اینکه توده کشف شده کیستی و بنابراین خوش خیم است یا نه، استفاده می کنند. در مجموع اغلب ناهنجاری هایی که در ماموگرافی ها دیده می شوند، نهایتا خوش خیم از آب در می آیند.
اهمیت ماموگرافی در سلامت زنان
ماموگرافی از جنبه بیماریابی بسیار اهمیت دارد. می‌تواند تا دو سال قبل از آن که توده به وسیله فرد یا پزشک با لمس احساس شود، آن را تشخیص دهد. این تشخیص زودرس روی توده‌های زیر یک سانتی‌متر بسیار مهم است، زیرا وقتی توده‌ها ابعاد بسیار کوچک و غیرقابل لمس دارند معمولاً با روش‌های جراحی ساده‌تر و کوچکتر درمان کامل و قطعی می‌شوند یا نیاز به درمان‌های مکمل در آن‌ها بسیار کم است. این موارد معالجه صددرصد می‌شوند و در طول عمرشان تغییری به وجود نمی‌آید. یکی از نگرانی‌ها، مربوط به درد در هنگام انجام ماموگرافی است. بله! تاحدودی درست است پستان‌ها را بین دو صفحه فشارنده قرار می‌دهند این کار باعث می‌شود که پرتونگاری کامل و سودمند باشد. در واقع این درد قابل تحمل است و ارزش دارد که این کار با وجود کمی‌درد هم انجام شود. اشعه ماموگرافی سالانه آنقدر زیاد نیست که بخواهد باعث سرطان سینه شود. بنابراین خرافه‌انگاری در این مورد جایز نیست. به معاینه دوره‌ای سینه و انجام ماموگرافی سالانه بویژه پس از 40 سالگی توجه کامل داشته باشید. 
بعد از انجام ماموگرافی ممکن است گزارش به نحوی باشد که تراکم سینه‌ها را زیاد و مانع از بررسی کامل مطرح کرده باشد. در چنین مواردی ارزیابی تصویربرداری دیگری ضرورت می‌یابد. گاهی سونوگرافی از سینه‌ها پیشنهاد می‌شود و گاهی پزشک ترجیح می‌دهد ازسونوگرافی بهره گیرد. بعد از تمام این بررسی‌ها اگر موردی وجود داشته باشد که مشکوک به نظر آید نمونه برداری از بافت پستان( بیوپسی) انجام خواهد شد. به هرحال ماموگرافی یک روش غربالگری مناسب در تشخیص بیماری‌های سینه به صورت زودهنگام است و نباید از آن غافل شد.
رادیولوژی صادقیه  مفتخر است که اخیرا یکی از جدیدترین دستگاههای ماموگرافی با دقت بالا را راه اندازی نموده و در خدمت بیماران محترم و جامعه پزشکی میباشد.